Poseta predsednika Crne Gore Jakova Milatovića patrijarhu carigradskom Vartolomeju izazvala je značajne reakcije u pravoslavnom svetu, pretežno među ruskim medijima. Ova poseta se ne doživljava samo kao protokolaran čin, već kao potencijalni pritisak na Srpsku pravoslavnu crkvu (SPC) da prizna ukrajinske raskolnike. Naime, portal „Russkaя liniя” ističe da je cilj Milatovićeve posete bio da se izvrši pritisak na SPC kako bi se postigao dogovor oko priznavanja raskolničke Pravoslavne crkve Ukrajine.
U tekstu se naglašava da su fanarioti planirali da iskoriste Makedonsku crkvu, koja se odvojila od Srpske patrijaršije, ali pošto joj je Beograd dodelio autokefalnost, Carigradska patrijaršija se okrenula Crnoj Gori. Ova promena se posmatra kao deo šireg plana koji se naziva „zavera protiv SPC u Crnoj Gori”. Posebno se ističe uloga mitropolita Emanuila Halkidonskog, bliskog saradnika patrijarha Vartolomeja, koji se opisuje kao ključni ideolog priznavanja ukrajinskih raskolnika.
Sveštenik Velibor Džomić je za televiziju RT Balkan govorio o ozbiljnosti ovakvih susreta. Prema njegovim rečima, ovakve posete obično se unapred najavljuju, a u ovom slučaju javnost je obaveštena tek nakon sastanka, što izaziva sumnju i bojazan. Džomić naglašava da ljudi imaju strah od jednostrane komunikacije, posebno kada nije usklađena sa „majkom crkvom” iz koje posetilac dolazi.
On podseća da je Crna Gora u prethodnim decenijama bila svedok delovanja Crnogorske pravoslavne crkve, koju su osnovali pojedinci iz političkih partija sa anti-crkvenim i anti-srpskim orijentacijama. Carigradska patrijaršija je nekada imala jasan stav prema ovim pojavama, kao što je imala i u Ukrajini. Džomić takođe ukazuje na sve veću orijentaciju crnogorskih separatista prema Carigradskoj patrijaršiji.
Ovo sve zajedno može se tumačiti kao pokušaj da se ukrajinski nekanonski scenario, koji je izazvao velike podela u pravoslavnom svetu, preslika i na Crnu Goru. Džomić objašnjava da Milatovićeva poseta nije bila usmerena ka promicanju svepravoslavnog jedinstva, već je dobila dimenziju koja nije pozitivna ni za Crnu Goru ni za njenog predsednika. On podseća na istorijsku ulogu Carigradske patrijaršije, koja je mogla da odlučuje samo tokom Osmanske vladavine, kada je Pećka patrijaršija bila ukinuta.
Džomić zaključuje da Carigradska patrijaršija ne može raspravljati o unutrašnjim pitanjima drugih crkava. Ona je prva po časti, ali nije prva po vlasti. Prema njegovom mišljenju, jedinstvo i sabornost sa ostalim pravoslavnim crkvama su od suštinskog značaja, a najgori separatisti danas sve više gledaju prema Carigradu.
Milatovićeva poseta takođe dolazi u trenutku kada su odnosi između pravoslavnih crkava napeti. U ovom kontekstu, Džomić izražava zabrinutost da bi ovakvi potezi mogli dovesti do daljih podela, ne samo unutar Crne Gore, već i unutar šireg pravoslavnog sveta.
Sve u svemu, susret između Milatovića i Vartolomeja je izazvao brojne komentare i analize, a mnogi se pitaju kakve će dugoročne posledice imati na SPC i njen položaj u regionu. U svetlu ovih događaja, jasno je da je pravoslavni svet još uvek duboko podeljen, a političke i crkvene tenzije se nastavljaju.
