Istraživačka grupa predvođena Univerzitetom u Kembridžu sprovela je detaljnu analizu fosila džinovskih anakonda koje su pronađene u Južnoj Americi i utvrdila da su ove zmije dostigle svoju maksimalnu veličinu pre otprilike 12,4 miliona godina. Prema njihovim saznanjima, anakonde su od tada do danas ostale izuzetno velike, što je izazvalo interesovanje naučne zajednice.
Tokom perioda između 12,4 i 5,3 miliona godina, poznatog kao Srednji Miocen, mnoge životinjske vrste doživele su značajno povećanje veličine u poređenju sa svojim modernim srodnicima. Ovaj fenomen može se povezati sa višim globalnim temperaturama, širenjem močvarnih područja i obiljem hrane, što je omogućilo razvoju ovih stvorenja. Dok su se mnoge miocenske životinje, poput 12-metarskog kajmana i 3,2-metarske džinovske slatkovodne kornjače, na kraju suočile sa izumiranjem, anakonde su uspele da opstanu kao krupna vrsta.
Savremene anakonde smatraju se među najtežim i najdužim zmijama u svetu, obično dostižući dužinu od četiri do pet metara, dok u izuzetnim slučajevima mogu narasti i do sedam metara. Da bi uporedili veličine drevnih i modernih anakonda, istraživači su analizirali 183 fosilizovana segmenta kičme, koja su predstavljala ostatke najmanje 32 jedinke. Ovi fosili su otkriveni u državi Falkon u Venecueli, a kombinacijom merenja sa podacima iz drugih južnoameričkih lokaliteta, došli su do zaključka da su drevne anakonde bile duge između četiri i pet metara, što je uporedivo sa današnjim predstavnicima.
Nalazi istraživanja objavljeni su 1. decembra u časopisu Journal of Vertebrate Paleontology. Istraživači su se osvrnuli na pitanje zašto su anakonde uspele da prežive dok su druge vrste, poput džinovskih krokodila i kornjača, izumrle tokom miocena. Prema rečima glavnog autora studije, doktora Andresa Alfonsa-Rohasa, anakonde su se pokazale kao veoma prilagodljive i otporne vrste. „Merenjem fosila otkrili smo da su anakonde razvile veliku veličinu tela ubrzo nakon što su se pojavile u tropskoj Južnoj Americi pre 12,4 miliona godina, i njihova veličina se od tada nije promenila“, rekao je Alfonso-Rohas.
Kako bi potvrdio svoja merenja, Alfonso-Rohas je primenio metodu poznatu kao „rekonstrukcija predačkog stanja“, koja koristi porodično stablo zmija kako bi se zaključilo o dužinama tela drevnih anakonda u poređenju sa modernim vrstama. Ova analiza je dodatno podržala zaključak da su rane anakonde u proseku imale dužinu od četiri do pet metara kada su se prvi put pojavile tokom miocena.
Danas, anakonde obitavaju u močvarama, barama i velikim rekama, uključujući Amazon. Tokom miocena, severni deo Južne Amerike imao je sličnosti sa današnjim Amazonom, što je omogućilo anakondama da zauzmu mnogo širu regiju. Iako se njihova rasprostranjenost smanjila, ostalo je dovoljno pogodnih staništa, kao i hrane poput kapibara i riba, koja podržava njihovu kontinuiranu veliku veličinu.
Naučnici su ranije verovali da su drevne anakonde bile čak i veće od modernih, imajući u vidu da su zmije veoma osetljive na temperaturu. Međutim, Alfonso-Rohas je istakao da nisu pronašli dokaze o većim zmijama iz miocena, uprkos višim globalnim temperaturama tog perioda. „Ovo je iznenađujući rezultat jer smo očekivali da ćemo otkriti da su drevne anakonde bile duže od sedam ili osam metara“, dodao je.
Pre ovog projekta, istraživači su se suočavali sa nedostatkom fosilnog materijala koji bi im omogućio tačno određivanje kada su anakonde razvile svoju ogromnu veličinu. S obzirom na to da ove zmije imaju više od 300 pršljenova, veličina pojedinačnih fosilizovanih pršljenova pruža pouzdan način za procenu pune dužine tela. Fosili analizirani u ovoj studiji prikupljani su tokom nekoliko terenskih sezona od strane saradnika sa Univerziteta u Cirihu i Paleontološkog muzeja Urumako u Venecueli, čime je dodatno obogaćena naučna literatura o ovom fascinantnom rodu zmija.
