Patrijarh srpski Porfirije otvorio je danas u Sremskim Karlovcima izložbu arhivskih dokumenata pod nazivom „Dokumenta Srpskog Siona – Potpisi i pečati srpskih patrijaraha i mitropolita u Sremskim Karlovcima 1690–1913. godine“. Ova izložba ima za cilj da istakne značaj upornosti i predanosti u očuvanju kulturnog nasleđa i metodologije pamćenja, što je ključno za negovanje kulture sećanja.
Patrijarh Porfirije je prilikom otvaranja izložbe naglasio da Arhiv Srpske pravoslavne crkve predstavlja vekove sistematičnog rada i predanog beleženja, koji svedoče o svesti i upornosti prethodnih generacija da sačuvaju sećanje i nadu. „Duh upornosti i pedantnosti pratio je razvoj Sremskih Karlovaca kao sedišta duhovnog života Srpske Crkve u 17. i 18. veku, ali i razvoj srpske građanske klase“, izjavio je on.
Patrijarh je podvukao da je važno negovati arhive i beležiti događaje kako bi se budućim generacijama omogućilo da istraže ovu građu. On je istakao da takav pristup treba da bude uzor za sve nas, jer omogućava očuvanje kolektivnog sećanja.
Izložba obuhvata period značajan za duhovnu i kulturnu istoriju Sremskih Karlovaca, koji su se afirmisali kao nacionalni i crkveni centar. Na osnovu prvorazrednih istorijskih dokumenata, izložba prikazuje administrativni rad crkvenih kancelarija dvadesetorice mitropolita i patrijaraha koji su služili u Sremskim Karlovcima.
Među sadržajem izložbe su i reprodukovani portreti karlovačkih mitropolita i patrijaraha, kao i originalna dokumenta sa sačuvanim voštanim i papirnim pečatima. Ovi dokumenti predstavljaju značajan deo kulturne i sakralne mape srpskog naroda, pored Sremskih Karlovaca, koji se može porediti sa Srpskom Spartom (Cetinja) i Srpskom Atinom (Novim Sadom).
„S obzirom na napore srpskih crkvenih poglavara XVIII i XIX veka, Srpski Sion je postao prosvetno, kulturno i bogoslužbeno središte nacije, sa reprezentativnim građevinama“, dodaje se u saopštenju. Izložba takođe beleži istoriju od Arsenija III Čarnojevića do Georgija Brankovića, prikazujući najznačajnije povelje i diplome koje su oblikovale crkveni život.
Reprezentativni dokumenti, napisani na različitim jezicima, uključuju latinski, srpskoslovenski, ruskoslovenski, rumunski, mađarski i nemački, svedoče o pravnom okviru života i rada Srpske Crkve, kao i o značaju Karlovačke Mitropolije, koja je bila naslednica Pećke Patrijaršije.
Kulturno-umetnički program koji je pratila izložbu uključivao je hor Karlovačke bogoslovije i Crkveno-dečji i omladinski hor „Orlić“ iz Batajnice, a realizovan je uz podršku Opštine Sremski Karlovci i Eparhije sremske.
Izložba je otvorena u Patrijaršijskom dvoru, a organizovana je od strane Arhiva Srpske pravoslavne crkve nakon redovnih sednica Svetog Arhijerejskog Sinoda i Patrijaršijskog upravnog odbora, koje je predvodio patrijarh Porfirije. Ova manifestacija predstavlja važan trenutak za očuvanje istorijske baštine i podseća na značaj Sremskih Karlovaca u formiranju srpskog identiteta kroz vekove.
