Tačno vek nakon smrti čuvenog francuskog kompozitora Erika Satija, javnost će prvi put čuti 27 dosad nepoznatih kompozicija ovog ekscentričnog i inovativnog umetnika, saopštili su istraživači. Radi se o delima koja obuhvataju razigrane kabaretske pesme i minimalističke nokturne, a pronađena su u stotinama malih beležnica koje je Sati vodio početkom 20. veka, dok je radio kao pijanista u boemskim bistroma pariskog Monmarta.
Britanski muzikolog i kompozitor Džejms Naj, zajedno sa japanskom violinistkinjom i kompozitorkom Sato Macui, pronašli su izgubljeni materijal u više arhiva, među kojima i u Nacionalnoj biblioteci Francuske. Ova otkrića predstavljaju značajan doprinos razumevanju Satijevog opusa i njegovog umetničkog izraza, koji se često smatra jednim od najuticajnijih u savremenoj muzici.
Pronađene skice pažljivo su pripremili za izvođenje, a francuski pijanista Aleksandar Tarao snimio je nova dela uoči obeležavanja 100 godina od Satijeve smrti, koja pada 1. jula. Naj je izjavio da je izuzetno retko pronaći i jedno novo Satijevo delo, a kamoli 27, te dodao da se dugo verovalo da je sve relevantno već odavno objavljeno. „Biti među prvima koji nakon jednog veka imaju priliku da vide i čuju ovu muziku je zaista uzbudljivo. Svako novo Satijevo delo je dar, naročito jer dodatno osvetljava njegovu raznovrsnost i znatiželju,“ rekao je Naj.
Sati je, prema rečima istraživača, često zapisivao muzičke ideje dok je pešačio iz svog skromnog stana u predgrađu Arkeja do Pariza i nazad, često kasno uveče, kao i u svojim omiljenim kafeima. Ovaj način rada omogućio mu je da uhvati trenutne inspiracije, koje su se kasnije pretvarale u nezaboravne kompozicije. Skice su bile zapisane urednim rukopisom, ali su delovi ispisani olovkom vremenom izbledeli i morali su pažljivo da se dešifruju. Ovaj proces otkrivanja dodatno naglašava vrednost i značaj Satijevih dela, koja su često ostajala neprimećena.
Nova otkrića obuhvataju dela u stilu Satijevih poznatih dela poput „Refleksije u noći“ i „Oko prvog nokturna“, kao i eksperimentalne komade sa nazivima poput „Dlačica“ i razigrane pariske valcere. Ova raznovrsnost podseća na širok spektar emocija koje Sati uspeva da prenese kroz svoje kompozicije, od melanholije do radosti.
Sati je bio poznat po svom neobičnom pristupu muzici, često izazivajući konvencije svog vremena. Njegove kompozicije su često sadrže elemente humora i ironije, što ih čini jedinstvenim u svetu klasične muzike. Njegov uticaj se može videti u delu mnogih savremenih kompozitora, a ova nova otkrića dodatno potvrđuju njegovu važnost u muzičkom svetu.
Pored toga, otkriće ovih kompozicija može otvoriti nove mogućnosti za izvođače i kompozitore da istraže Satiyevu muziku na nove načine. Kako se bliži stogodišnjica njegove smrti, očekuje se da će interesovanje za njegov rad rasti, a nova dela će zasigurno doprineti revitalizaciji njegovog nasleđa.
U svetlu ovih novih otkrića, ljubitelji muzike će imati priliku da ponovo otkriju Satijev svet, bogat raznolikošću i inovacijama. Očekuje se da će koncerte posvećene njegovim novim delima privući veliku pažnju, a izvođači će imati jedinstvenu priliku da predstave muziku koja je decenijama bila zaboravljena.
Sati je ostavio neizbrisiv trag u muzici, a ova nova otkrića su podsetnik na njegovu genijalnost. Istraživači i umetnici nastavljaju da se dive njegovom delu, a nova muzika će pružiti uvid u njegov kreativni proces i inspiracije koje su ga vodile tokom života. Sa svakim novim delom, Sati se ponovo vraća u svet muzike, donoseći sa sobom duh bohemije i inovacija koji je obeležio njegov rad.
