Orijentalni stršljen se ponovo pojavio na Balkanu, posebno u Hrvatskoj, što je izazvalo zabrinutost među stanovništvom, naročito onima koji su alergični na njegov ubod. Ovaj ubod može biti fatalan, što se nedavno potvrdilo tragičnim slučajem u kojem je mlada majka dvoje dece umrla nakon uboda domaćeg stršljena. U razgovoru sa stručnjacima iz Srbije, poput Vladice Stankovića, poznatog hvatača zmija i stršljenova, kao i biologa Aleksandra Ćetkovića, razjasnili smo da li postoji razlog za strah od orijentalnog stršljena.
Orijentalni stršljen, poznat kao Vespa orientalis, bio je prisutan na Balkanu pre više od 50 godina, ali je nestao iz regiona 1970-ih. Nedavno su zabeleženi primerci u Hrvatskoj, posebno u splitskom području oko Kaštela i u kamenolomu. Stanković, koji redovno reaguje na prijave građana o stršljenovima, tvrdi da orijentalni stršljen trenutno nije prisutan u Srbiji.
Prema njegovim rečima, nema razloga za paniku jer orijentalni stršljen nije znatno opasniji od domaćih vrsta. Ovi insekti mogu biti aktivni do novembra, sve dok vreme dopušta. Stručnjaci savetuju da se ne prilazi gnezdima stršljena, već da se pozovu stručnjaci za njihovo uklanjanje.
Biolog Ćetković napominje da orijentalni stršljen predstavlja još jednu vrstu stršljena koja naseljava Aziju. Tokom prošlih decenija, orijentalni stršljen se naselio u Mediteranu i Balkanu, ali se zadržao u Grčkoj. U poslednje vreme, osim u Hrvatskoj, primećen je i u Sloveniji.
Što se tiče izgleda, orijentalni stršljen je slične veličine kao evropski stršljen, ali se razlikuje po boji. Dok evropski stršljen ima tamnu boju, orijentalni je pretežno crvenkast sa žutim prugama na leđima i mrljama na glavi. Ova vrsta stršljena gradi gnezda pod zemljom, u šupljim zidovima i podovima, za razliku od domaćih stršljena koji prave gnezda na visini, u drveću ili tavanima.
Gnezda orijentalnog stršljena traju samo jednu sezonu, a svi stršljeni uginu do novembra. Njihova aktivnost je najveća tokom avgusta i septembra, kada je povećana mogućnost napada. Orijentalni stršljenovi ne napadaju ljude kao pčele, ali predstavljaju značajnu pretnju za pčelarstvo. Oni upadaju u pčelinje košnice, uzimaju med, polen, ali i same pčele kako bi nahranili svoje mlade.
Stručnjaci upozoravaju da je ubod orijentalnog stršljena potencijalno opasan, posebno za osobe koje su alergične. Ubod može izazvati ozbiljne alergijske reakcije, a u teškim slučajevima čak i smrt. U slučaju uboda, savetuje se da se odmah opere mesto uboda sapunom i vodom, nanese antiseptik i stavi hladni oblog.
Pre nekoliko dana, u Srbiji je zabeležen tragičan slučaj kada je žena umrla od uboda stršljena, uprkos pokušajima da joj se pomogne. Zbog svega navedenog, važno je biti oprezan i informisan o potencijalnim rizicima koje donose orijentalni stršljeni, kao i znati kako reagovati u slučaju uboda.
Ukoliko primetite stršljenove ili sumnjate na njihovo prisustvo, najbolje je obratiti se stručnjacima koji mogu bezbedno ukloniti gnezda. Uvek je bolje sprečiti nego lečiti, posebno kada su u pitanju opasne vrste insekata.
