Rudolf Arčibald Rajs, švajcarski forenzičar, publicista, doktor hemije i profesor, umro je u Beogradu na današnji dan, 8. avgusta 1929. godine. Rajs je postao svetski poznat kao kriminolog zahvaljujući svom istraživanju zločina nad srpskim narodom za vreme Prvog svetskog rata.
Godine 1906. izabran je za redovnog profesora kriminalistike na Univerzitetu u Lozani, gde je stekao reputaciju kriminologa svetskog glasa. Tokom Prvog Balkanskog rata, 1912. godine, bio je reporter u Solunu. Pozvan od strane Vlade Srbije, Rajs je 1914. godine došao u Srbiju da istražuje zločine austrougarske, nemačke i bugarske vojske nad civilnim stanovništvom. Napisao je brojne radove i knjige o ovim zločinima, čime je doprineo stvaranju pozitivne slike o srpskom narodu.
Sa srpskom vojskom je prešao Albaniju, učestvovao na Solunskom frontu i umarširao u oslobođeni Beograd. Rajs je bio član delegacije jugoslovenske Vlade na Mirovnoj konferenciji u Parizu, gde je razvio ljubav prema srpskom narodu i vojnicima. Preminuo je 8. avgusta 1929. godine u Beogradu od posledica moždanog udara nakon svađe sa svojim komšijom Milanom Kapetanovićem.
Njegovo telo je prebačeno u Opštu državnu bolnicu, gde je prema njegovoj želji izvađeno srce radi prenosa na Kajmakčalan. Rajs je sahranjen na Topčiderskom groblju uz vojne počasti i pravoslavni obred. Njegovo srce je odneto u urni na Kajmakčalan i sahranjeno zajedno sa oslobodiocima Solunskog fronta.
Rajs je bio poznat po svojim naučnim i stručnim radovima, ali i političkim publikacijama od velikog značaja za istoriju Srbije. Publikacija „Čujte Srbi“, njegovo posmrtno zaveštanje srpskom narodu, postala je veoma popularna u Srbiji. Nosilac je brojnih odlikovanja Srbije i Kraljevine Jugoslavije, a mnoge ulice i ustanove nose njegovo ime.
U njegovu čast, podignuti su spomenici i spomen biste širom Srbije i Republici Srpskoj. Njegovo delo i doprinos srpskom narodu i kulturi se i danas pamti i slavi, a njegova žrtva i ljubav prema Srbiji ostaju deo istorijske baštine.
