Međunarodni tim istraživača, predvođen antropologom Klaudijom Otonijem i biologom Markom De Martinom sa rimskog univerziteta Tor Vergata, otkrio je nove informacije o poreklu domaćih mačaka u Evropi. Prema najnovijoj studiji objavljenoj u časopisu „Science“, domaće mačke nisu stigle u Evropu tokom neolita sa prvim zemljoradnicima sa Bliskog istoka, već mnogo kasnije, pre oko 2.000 godina, iz Severne Afrike. Ova studija je analizirala genome 87 drevnih i savremenih vrsta mačaka, čime je pružila uvid u njihovu evoluciju i rasprostranjenost.
Ranije studije su sugerisale da je afrička divlja mačka, koja se danas može naći u Severnoj Africi i na Bliskom istoku, predak domaće mačke. Istraživači su takođe ukazali na to da su mačke sahranjivane sa ljudima na Kipru pre 7.500 godina, što je dovelo do hipoteze da su se one odomaćile ranije u neolitu u regionima uz istočnu obalu Sredozemnog mora. Smatralo se da su mačke služile za istrebljenje štetočina i glodara privučenih žitom koje su uzgajale poljoprivredne zajednice.
Međutim, nova studija donosi drugačiji pogled na situaciju. Dokazi iz ikonografije i grobnih nalaza iz 2200. godine pre nove ere sugerišu da je Egipat bio mesto porekla domaće mačke. Pokušaji pripitomljavanja mačaka u Egiptu mogli su početi još ranije, oko 3700. godine pre nove ere, što su potvrdili ostaci dve odrasle mačke sahranjene zajedno sa četiri mladunca u lokalitetu Hierakonpolis.
Otoni ističe da su se domaće mačke raširile u Evropu nekoliko vekova nakon neolita, najverovatnije iz Severne Afrike. On dodaje da su postojale najmanje dve genetski različite populacije mačaka severnoafričkog porekla. Jedna od tih populacija uključivala je divlju mačku koja je stigla na Sardiniju i postala preteča divljih mačaka koje danas žive na tom ostrvu.
Prema Otonijevim rečima, druga vrsta mačaka se proširila tokom perioda Rimskog carstva i doprinela je genetskom nasleđu današnjih evropskih domaćih mačaka. Ova saznanja ne samo da doprinose našoj razumevanju evolucije ovih životinja, već i istoriji ljudske interakcije sa njima.
Osim toga, nova otkrića otvaraju vrata za dalja istraživanja o tome kako su se mačke prilagodile različitim sredinama i ulogama koje su im dodeljivale ljudske zajednice. Uloga mačaka kao čuvara i lovaca na glodare mogla je biti ključna u razvoju poljoprivrednih zajednica, a njihova sposobnost prilagođavanja različitim uslovima omogućila je širenje ove vrste širom sveta.
U svetlu ovih otkrića, jasno je da su domaće mačke daleko od jednostavne priče o pripitomljavanju. One su deo složenog ekosistema i kulturnog nasleđa, koje se razvijalo kroz vekove. S obzirom na to da su mačke danas jedne od najpopularnijih kućnih ljubimaca, njihova evolucija i istorija pružaju nam uvid u naš odnos sa prirodom i drugim vrstama.
U zaključku, istraživanje domaćih mačaka otkriva nove aspekte njihove istorije i povezanosti sa ljudima, kao i s druge strane, pruža priliku za dalja istraživanja koja bi mogla da dođu do novih saznanja o njihovoj evoluciji i značaju u ljudskom društvu. Ove informacije ne samo da obogaćuju naše razumevanje mačaka, već i naglašavaju važnost očuvanja biodiverziteta i razumevanja evolucije vrsta u kontekstu ljudske istorije.
