Češki glasači izlaze na birališta 3. i 4. oktobra, a predstojeći parlamentarni izbori donose veliku neizvesnost za budućnost zemlje. Milijarder Andrej Babiš, bivši premijer i vođa populističke stranke ANO, ima najveće šanse da pobedi, što bi moglo da odvede Češku dalje od proevropskog puta i potencijalno bliže ruskoj sferi uticaja. U slučaju pobede, mnogi analitičari strahuju da bi Babiš mogao da smanji vojnu pomoć Ukrajini, preispita NATO ciljeve i postane glasniji u pozivima na prekid rata, pod uvjetima koje postavlja Moskva.
Ankete pokazuju da Babiš može osvojiti oko 30% glasova, što bi ga moglo primorati da formira koalicionu vladu s marginalnim strankama, čime bi se njegov stav dodatno približio liderima kao što su Viktor Orban iz Mađarske i Robert Fico iz Slovačke. Ovaj trend može ugroziti podršku Ukrajini, a i smanjiti entuzijazam za članstvo Češke u zapadnim institucijama.
Babišov populizam, sličan onome Donalda Trampa u SAD, najjače se odražava među biračima u nekadašnjim industrijskim centrima poput Ostrave, koji su se tradicionalno opredeljivali za levicu. U ovom gradu Babiš uživa podršku od oko 40% birača, što ga čini jednim od najjačih kandidata u toj regiji. Njegova politika, koja se fokusira na smanjenje cena energije, poreza i povećanje penzija, privlači mnoge koji se bore s posljedicama ekonomske krize.
Iako Babiš isključuje savez s komunistima, njegova politička budućnost ostaje neizvesna. Njegovi protivnici ga opisuju kao političkog kameleona, čija fleksibilna stranka menja stavove prema različitim pitanjima. On je, s jedne strane, zagovarao smanjenje vojne pomoći Ukrajini, ali istovremeno odbacuje ideju o izlasku iz EU i NATO, opisujući to kao „brutalnu laž“ koju koriste njegovi politički protivnici.
Ministar spoljnih poslova Jan Lipavski upozorava da bi Babiš, u slučaju formiranja koalicije sa ekstremnim strankama, mogao pristati na referendum o NATO-u, dok bi referendum o EU bio manje verovatan zbog finansijske podrške koju EU pruža njegovom poljoprivrednom carstvu Agrofert. Politički analitičar Petr Kaniok predviđa da bi Babiš mogao preuzeti inspiraciju od neliberalnog modela u Mađarskoj, fokusirajući se na reforme institucija i zakonske promene kako bi učvrstio svoju moć.
U svetlu ovih izbora, budućnost Češke izgleda neizvesno. Da li će zemlja zadržati svoj proevropski kurs ili će se okrenuti ka populističkim i možda autoritarnim tendencijama, ostaje da se vidi. Babišov povratak na vlast mogao bi doneti značajne promene ne samo za unutrašnju politiku, već i za međunarodne odnose Češke u regionu.
